Da bi se pokrenuo biznis moraju se poštovati Zakoni i pravila. Sve informacije možete pronaći na sajtu APR-a u Pravilniku o sadržini registra privrednih subjekata i dokumentaciji potrebnoj za registraciju.

Registar sadrži podatke o subjektu registracije koji su propisani Zakonom kao predmet registracije i to:

1. poslovno ime;
2. adresa sedišta;
3. datum osnivanja;
4. datum upisa, promene ili brisanja podatka ili dokumenta;
5. matični broj dodeljen od Republičkog zavoda za statistiku koji je v istovremeno i registarski broj;
6. poreski identifikacioni broj (PIB);
7. registarski brojevi dodeljeni od Republičkog fonda PIO i Republičkog zavoda za zdravstveno osiguranje;
8. vreme trajanja, ako su preduzetnik i privredno društvo osnovani na određeno vreme;
9. pravna forma, odnosno oblik organizovanja ili oznaka preduzetnika;
10. šifra pretežne delatnosti;
11. podatak o zastupniku i granice njegovih ovlašćenja;
12. osnovni (registrovani) kapital;
13. udeo i ulog člana;
14. procena vrednosti nenovčanog uloga ili dokument nadležnog organa subjekta registracije o proceni vrednosti nenovčanog uloga;
15. osnivački akt;

Osnivački akt

• Osnivački akt privrednog društva je konstitutivni akt društva koji ima formu odluke o osnivanju, ako društvo osniva jedno lice ili ugovora o osnivanju, ako društvo osniva više lica
• Sadržina osnivačkog akta društva utvrđena je za svaku formu posebno
• Osnivački akt akcionarskog društva ne menja se, a akcionarsko društvo pored osnivačkog akta ima i statut, kojim se uređuje upravljanje društvom i druga pitanja u skladu sa zakonom
• Prilikom osnivanja društva, potpisi na osnivačkom aktu overavaju se u skladu sa Zakonom kojim se uređuje overa potpisa
• Osnivački akt i statut sačinjavaju se u pisanoj formi i registruju se u skladu sa Zakonom o špostupnku registracije u Apr-u

Formular osnivačkog akta možete preuzeti sa sajta Agencije za privredne registre:

https://www.apr.gov.rs/registri/privredna-dru%C5%A1tva/primeri-akata-dru%C5%A1tva.2043.html

Šta treba da sadrži osnivački akt?

1. Lično ime i prebivalište, odnosno poslovno ime i sedište članova društva
2. Poslovno ime i sedište društva
3. Pretežna delatnost društva
4. Ukupan iznos osnovnog kapitala društva
5. Iznos novčanog uloga, odnosno novčana vrednost i opis nenovčanog uloga svakog člana društva
6. Vreme uplate, odnosno unošenja uloga u osnovni kapital društva
7. Udeo svakog člana društva u ukupnom osnovnom kapitalu izražen u procentima

Određivanje organa društva i njihovih nadležnosti; ako osnivački akt ne sadrži odredbe o nadležnostima, organi društva imaju nadležnosti predviđene zakonom.

Poreski identifikacioni broj (PIB) je jedinstveni i jedini broj fizičkog lica, preduzetnika i pravnog lica koji se koristi u poreskom postupku i platnom prometu, za sve javne prihode. PIB dodeljuje Poreska uprava radi identifikacije poreskih obveznika, a jednom dodeljen ovaj broj se zadržava prilikom promene sedišta, odnosno prebivališta poreskog obveznika, sve do prestanka statusa poreskog obveznika. PIB i MATIČNI BROJ preduzeća su neophodna obeležja privrednog društva jer bez njih ono ne može da otvori račune u banci ni da učestvuje u platnom prometu.

Od momenta predaje prijave Agencija za privredne registre šalje prijavu Poreskoj upravi da bi dodelili poreski identifikacioni broj (PIB)

Agencija, u roku od 24 časa od prijema prijave, za subjekte koji ispunjavaju uslove za registraciju, dostavlja Poreskoj upravi podatke iz prijave u elektronskoj ili pisanoj formi.

Centrala određuje PIB i vrši registraciju subjekata iz pravilnika upisom u jedinstveni registar poreskih obveznika na osnovu prijave, i tako određeni PIB, zajedno sa potvrdom o dodeljenom PIB-u i izvršenoj registraciji, u roku od 24 časa od prijema prijave od strane Agencije, prosleđuje Agenciji u elektronskoj ili pisanoj formi na registraciju, objavljivanje i uručenje poreskom obvezniku.

PDV je opšti porez na potrošnju koji se obračunava i plaća na isporuku dobara i pružanje usluga, u svim fazama proizvodnje i prometa dobara i usluga, kao i na uvoz dobara, osim ako Zakonom o porezu na dodatu vrednost (PDV) nije drukčije propisano. Evidentiranje obveznika u sistem PDV može biti obavezno ili dobrovoljno.

Koje su sve prednosti i mane plaćanja poreza na dodatu vrednost (PDV):

Prednosti su:

• nije obavezan, ako se u toku 12 meseci ne prekorači limit od 8.000.000 dinara
• obveznici mogu samostalno da ga kontrolišu,
• firme mogu dobrovoljno da podnesu prijavu za plaćanje,
• obveznici mogu da koriste odbitne stavke, kao i pravo na povraćaj više plaćenog poreza,
• promet dobara i usluga može biti oslobođen ove poreske obaveze po pojedinim stavkama,
• prijava u elektronskom obliku,
• strogi i striktni rokovi

Mane su:

• nedovoljno jasan u pojedinim zvaničnim tumačenjima,
• 20% stopa poreza,
• sankcije za nepoštovanje zadatih rokova za predaju prijava,
• nakon ulaska u sistem PDV-a firme su obavezne da ga plaćaju 2 godine,
• oni koji nisu obveznici poreza prilikom kupovine robe i usluga moraju da ga plaćaju, ali nemaju pravo na odbitne stavke, niti na povraćaj plaćenog poreza.

Prijavljivanje u sistem, kako obavezno, tako i dobrovoljno, vrši se tako što se Poreskoj upravi predaje evidenciona prijava EPPDV.

Važno je imati u vidu i to da u sistemu PDV-a mogu biti samo pravna lica i preduzetnici koji koriste usluge računovodstvene agencije kod ovlašćenog knjigovođe.

Preduzetnik je poslovno sposobno fizičko lice koje obavlja delatnost u cilju ostvarivanja prihoda i koje je kao takvo registrovano u skladu sa Zakonom o privredim društvima.

Nije u obavezi da plaća PDV sve dok su mu ukupan promet u prethodnih 12 meseci bude manji od 8.000.000,00 dinara.

Preduzetnik može biti i paušalac.

„Paušalci“ su kategorija obveznika koja je oslobođena obaveze vođenja poslovnih knjiga (osim Knjige paušalno oporezivih - KPO) po kojoj Poreska uprava na osnovu podnetog Zahteva za paušalno oporezivanje rešenjem određuje iznos poreza na dohodak i iznos socijalnih doprinosa koje svakog meseca treba platiti. I u nju se upisuju samo prihodi.

Pravo na paušalno oporezivanje stiče se onda kada u jednoj kalendarskoj godini firma ostvaruje do 6.000.000 dinara prometa, kao zbira vrednosti svih računa izdatih tokom godine, bez obzira na to jesu li ti računi naplaćeni ili ne. Isto tako, mogućnost paušalnog oporezivanja prestaje ukoliko tokom proteklih 365 dana, dakle ne u jednoj kalendarskoj godini, promet bude veći od 8.000.000 dinara.

Zbog specifičnosti posla određenih privrednika moguće je i da se pređe godišnji limit od šest miliona dinara, ali da taj novac ne bude i njihov prihod. I porez na kraju godine plaća po osnovu svoje šifre delatnosti. To može uraditi i online uz aplikaciju E-porezi. Potrebno je da ima svoj elektronski potpis – više o tome na linku.

Po rešenju koje mu Poreska uprava izda paušalac plaća:

• porez na prihode od samostalne delatnosti – 10%, i
• socijalni doprinosi
• doprinos za penziono i invalidsko osiguranje – 25.50%,
• doprinos na zdravstveno osiguranje – 10,3%,
• doprinos za slučaj nezaposlenosti – 0,75%.

Iznos dažbina koje treba platiti dobija se kada se ove stope primene na poresku osnovicu i tako dobijeni iznosi saberu. Visinu obaveze obračunaće vam Poreska uprava u Rešenju koje će vam izdati.

Ako je paušalac osiguran iz radnog odnosa, onda se plaća samo

• porez na prihode od samostalne delatnosti – 10%, i
• doprinos za penziono i invalidsko osiguranje – 25.50%

Poslovno ime / naziv preduzetnika

Da bi odabrao poslovno ime za svoje preduzeće, treba posetiti sajt APR-a kako bi u pretrazi proverili da li to ime već nije registrovano na teritoriji Republike Srbije kao već postojeće ili je podneta prijava za registraciju pod istim nazivom.

Ukoliko Registrator utvrdi da naziv nije rezervisan niti registrovan, može se izvršiti prijava i rezervacija imena u iznosu od 1.000,00 dinara na rok do 60 dana i može se obnoviti na još 60 dana ukoliko istekne rok.

Poslovno ime može biti ćirilično ili latinično napisano. Naziv može biti i na stranom jeziku da sadrži pojedine strane reči i karaktere, na latiničnom pismu engleskog jezika, kao arapske i rimske brojeve.

Puno poslovno ime preduzetnika mora da sadrži sledeće elemente:

• ime i prezime preduzetnika
• opis delatnosti
• oznaku „pr.“ ili preduzetnik
• sedište (mesto u kojoj se nalazi firma bez navođenja adrese, odnosno ulice i broj)

Može da sadrži i:

• poseban naziv
• oznake kojima se bliže određuje predmet poslovanja preduzetnika

Primer: „MIKI“, Milovan Mišić, preduzetnik, Zaječar

Skraćeno poslovno ime sadrži: ime i prezime preduzetnika, oznaku „pr.“ ili preduzetnik i naziv

Primer: Milovan Mišić „MIKI“ preduzetnik

Ukoliko preduzetnik želi da promeni svoje poslovno ime može to uraditi uz prateću dokumentaciju:

• registraciona prijava promene poslovnog imena,
• dokaz o uplati propisanje naknade.

Lokacija / mesto preduzetnika

Izaberite pravo mesto za otvaranje vašeg preduzeća!

Lokacija ili sedište preduzetnika je mesto u kojem se obavlja određena delatnost. Adresa sedišta registruje se prilikom popunjavanja prijave. Preduzetnik može obavljati delatnost a da se ne nalazi na lokaciji u kojoj mu je smeštena firma.

Preduzetnik je dužan da istakne svoje poslovno ime u svom sedištu, kao i na svakom izdvojenom mestu.

Od odabira prave lokacije zavisi i vaše poslovanje u buduće!

Obavljanje delatnosti

• Preduzetnik može da obavlja sve delatnosti koje nisu zakonom zabranjene za koje ispunjava propisane uslove, uključujući i stare i umetničke zanate i poslove domaće radinosti.
• Preduzetnik može da se registruje, s tim da početak obavljanja delatnosti može da registruje i naknadno.
• U jednom momentu, jedan privredni subjekt može imati registrovanu samo jednu pretežnu delatnost, dok registracijom posebnog ogranka može za taj ogranak odrediti istu ili neku drugu pretežnu delatnost. Pretežnom delatnošću se smatra ona delatnost od koje jedna firma ima najviše prihoda.
• Zakon eksplicitno propisuje da jedna firma može obavljati i sve druge delatnosti koje nisu zakonom zabranjene nezavisno od toga da li su određene osnivačkim aktom, odnosno statutom, da li su registrovane ili ne. Ukratko: obaveza Vaše firme je da registruje samo jednu – pretežnu delatnost, a smatra se da može obavljati i sve ostale delatnosti, bez dodatne registracije.
• Ukoliko se preduzetnik registruje za obavljanje delatnosti koju se traži prethodna saglasnost nadležnog organa kao uslov za registraciju, APR je potrebno podneti i rešenje nadležnog organa u originalu ili overenoj kopiji.

Imovina i odgovornost preduzetnika 

Preduzetnik za sve obaveze nastale u vezi sa obavljanjem svoje delatnosti odgovara celokupnom svojom imovinom i u tu imovinu ulazi i imovina koju stiče u vezi sa obavljanjem delatnosti. Odgovornost za navedene obaveze ne prestaje brisanjem preduzetnika iz registra.

Naknade za osnivanje i ostale naknade možete potražiti na sajtu APR-a

Bez naknade

Podaci o adresi za prijem elektronske pošte, kontakt telefonima i internet adresi privrednog subjekta registruju se bez naknade.

Koje su glavne finansijske obaveze?

Lična zarada preduzetnika je novčani iznos koji preduzetnik, koji vodi poslovne knjige (po sistemu prostog ili dvojnog knjigovodstva), opredeljuje kao svoj lični dohodak koji isplaćuje svakog meseca. Lična zarada preduzetnika predstavlja pandan plati zaposlenih.

Preduzetnik sam bira iznos svoje lične zarade, na koju se obračunava:

1. porez na zarade (10%) uz poresko umanjenje od 16.300 dinara
2. doprinosi za obavezno socijalno osiguranje:
   • doprinos za PIO (25,50%)
   • doprinos za zdravstveno osiguranje (10,3%)
   • doprinos za osiguranje u slučaju nezaposlenosti (0,75%)

Preduzetnici koji su u isto vreme zaposleni kod drugog poslodavca ne plaćaju doprinos za zdravstveno osiguranje i doprinos u slučaju nezaposlenosti na ličnu zaradu, već samo porez i PIO doprinos.

Preduzetnik može sa svog privatnog računa da podiže novac za privatne potrebe, bez plaćanja poreza po tom osnovu i nezavisno od dobiti iskazane u bilansu uspeha ili oporezive dobiti iskazane u poreskom bilansu. Jedino ograničenje je visina dnevne isplate od 150.000 RSD koje se mogu vršiti bez podnošenja ua uvid dokumentacije (rešenje, odluka, ugovor, račun i dr.).

Koliki je iznos minimalnih obaveza prema državi na mesečnom nivou?

Ovi propisi i iznosi se povremeno menjaju pa konsultujte knjigovođu.

Iznosi su objavljeni u “Sl. glasniku RS”, br. 93/2019 – u primeni od 1. januara 2020. godine.

Iznos najniže mesečne osnovice doprinosa iznosi 25.801 dinara, što znači:

• Ako ste preduzetnik – vaše obaveze su oko 12.000 din (doprinosi za penzijsko osiguranje, doprinosi za socijalno osiguranje, porez na zarade)
• Ako ste preduzetnik, a zaposleni ste  u nekoj drugoj firmi u Srbiji – vaše obaveze su oko 7.000din.

Privredno društvo je pravno lice koje osnivaju osnivačkim aktom pravna i/ili fizička lica radi obavljanja delatnosti u cilju sticanja dobiti.

Privredno društvo može da osnuje svako fizičko ili pravno lice bilo da je rezident ili nerezident Republike Srbije. Ovakva mogućnost jednaka je za sva lica, bez bilo kakvih ograničenja, posebnih uslova i nezavisno od njihove države porekla.

Privredna društva se mogu osnovati kao:

• Ortačko društvo
• Komanditno društvo
• Društvo sa ograničenom odgovornošću
• Akcionarsko društvo

Poslovno ime / naziv privrednog društva njegova registracija i odgovornost

Poslovno ime privrednog društva obavezno sadrži naziv, pravnu formu i mesto u kome je sedište društva. Naziv je karakteristični deo poslovnog imena po kome se to društvo razlikuje od drugih društava

Pravna forma se označava u poslovnom imenu na sledeći način:

• „ortačko društvo“, „o.d“ ili „od“
• „komanditno društvo“, „k.d.“ ili „kd“
• „društvo s ograničenom odgovornošću“, „d.o.o“ ili „doo“
• „akcionarsko društvo“, „a.d.“ ili „ad“

Pored poslovnog imena, društvo može u poslovanju da koristi i skraćeno poslovno ime, pod istim uslovima pod kojima koristi poslovno ime. Skraćeno poslovno ime obavezno sadrži naziv i pravnu formu i registruje se u skladu sa zakonom o registraciji.

Poslovno ime društva je na srpskom jeziku, ćiriličnom ili latiničnom pismu. Naziv može biti i na stranom jeziku da sadrži pojedine strane reči i karaktere, na latiničnom pismu engleskog jezika, kao arapske i rimske brojeve. U poslovanju može koristiti prevod skraćenog poslovnog imena na jeziku nacionalne manjine ili na stranom jeziku, pri čemu se naziv ne prevodi.

Uz poslovno ime takođe može upotrebiti i grb, zastavu, amblem, oznaku ili drugi simbol Republike Srbije ili strane države, domaće teritorijalne jedinice i autonomne pokrajne, međunarodne organizacije, uz saglasnost nadležnog organa te države, domaće teritorijalne jedinice i autonomne pokrajne ili međunarodne organizacije.

Potrebnu dokumentaciju za registraciju privrednog društva možete pronaći na sledećim linkovima:

1. Ortačko društvo
2. Komanditno društvo
3. Društvo sa ograničenom odgovornošću
4. Akcionarsko društvo

Naknade za registraciju privrednih društava može te pronaći ovde.

Lokacija / mesto privrednog društva

Sedište privrednog društva je mesto na teritoriji Republike Srbije iz koga se upravlja poslovanjem društva i koje je kao takvo određeno osnivačkim aktom ili odlukom skupštine. Adresa sedišta društva registruje se u skladu sa zakonom privrednim društvima. Odluku o promeni sedišta donosi skupština, ako osnivačkim aktom, odnosno statutom nije drugačije određeno.

Imovina i kapital društva

Imovinu društva čine stvari i prava u vlasništvu društva, kao i druga prava društva. Kapital društva (neto imovina) je razlika između vrednosti imovine i obaveza društva. Osnovi (registrovani) kapital društva je novčana vrednost upisanih uloga članova društva u društvo koja je registrovana u skladu sa zakonom o registraciji.

Ulozi u društvo mogu da budu novčani i nenovčani i izražavaju se u dinarima. Nenovčani ulozi mogu biti u stvarima i pravima, ako zakonom za pojedine forme društava nije drugačije određeno. Ulozi koji su uplaćeni, odnosno uneti u društvo postaju imovina društva.

Obavljanje delatnosti

• Privredno društvo se osniva na neodređeno ili određeno vreme. Smatra se da je društvo osnovano na neodređeno vreme ako osnivačkim aktom, odnosno statutom, nije drugačije određeno
• Privredno društvo ima pretežnu delatnost, koja se registruje u skladu sa zakonom o registraciji, a može obavljati i sve druge delatnosti koje nisu zabranjene zakonom, nezavisno od toga da li su određene osnivačkim aktom, odnosno statutom
• Posebnim zakonom može se usloviti registracija ili obavljanje određene delatnosti izdavanjem prethodnog odobrenja, saglasnosti ili drugog akta nadležnog organa.

Odabir delatnosti se vrši po Uredbi o klasifikaciji delatnosti koju možete pogledati na sajtu APR-a - klasifikacija delatnosti

Oblici privrednih društava

Evo kratkog uporednog pregleda glavnih karakteristika privrednih društava:

Društvo sa ograničenom odgovornošću

Društvo sa ograničenom odgovornošću je najzastupljeniji oblik privrednog društva kako u Srbiji tako i u svetu.

Društvo sa ograničenom odgovornošću je društvo u kome jedan ili više članova društva (fizičkih i/ili pravnih lica) imaju udele u osnovnom kapitalu društva. Članovi društva ne odgovaraju za obaveze društva, osim u slučaju zloupotrebe pravila o ograničenoj odgovornosti.

Ugovorom članova društva članovi mogu regulisati njihove međusobne odnose u vezi sa društvom.

Osnovni kapital i ulozi

• Osnovni kapital društva sa ograničenom odgovornošću iznosi najmanje 100 dinara, osim ako je posebnim zakonom predviđen veći iznos osnovnog kapitala za društva koja obavljaju određene delatnosti
• Ulog u društvo sa ograničenom odgovornošću može biti novčani i nenovčani i izražava se u dinarima. Nenovčani ulozi mogu biti u stvarima i pravima
• Ulozi u društvo sa ograničenom odgovornošću ne moraju biti jednake vrednosti
• Novčani i nenovčani ulog prilikom osnivanja društva mora se uplatiti odnosno uneti u roku određenom u osnivačkom aktu, a taj rok ne može biti duži od pet godina i računa se od dana donošenja osnivačkog akta

Udeli

• Član društva stiče udeo u društvu srazmerno vrednosti njegovog uloga u ukupnom osnovnom kapitalu društva, osim ako je osnivačkim aktom pri osnivanju društva ili jednoglasnom odlukom skupštine određeno drugačije
• Prenos udela je slobodan, osim ako je zakonom ili osnivačkim aktom drugačije uređeno
• Članovi društva imaju pravo preče kupovine udela koji je predmet prenosa trećem licu, osim ako je to pravo isključeno osnivačkim aktom ili zakonom.

Isplata dobiti / dividende

Društvo može vršiti isplatu dobiti svojim članovima isključivo u skladu sa osnivačkim aktom i odredbama zakona o ograničenjima plaćanja. Osnivačkim aktom može se odrediti da se isplata dobiti ne vrši u srazmeri sa udelom članova u osnovnom kapitalu društva.

Vlasnik privrednog društva ima pravo na isplatu dividende (učešća u dobiti) koju je firma ostvarila. Na kraju poslovne godine, knjigovodstvena agencija ili knjigovođa zaposlen u privrednom društvu sastavlja završni račun u kojem se utvrđuje iznos dobiti. Istom prilikom izrađuje se i poreski bilans. U njemu se pored iznosa dobiti obračunava i porez na dobit koji iznosi 15%. Poreski bilans predaje se Poreskoj upravi 30.06. svake godine i do tada firma mora da plati obavezu po porezu na dobit. Nakon usvajanje završnog računa, privredno društvo donosi odluku na koji način će rasporediti dobit. Kod podizanja dobiti se plaća dodatno  15% poreza na prihode od dividendi. Pored ove, osnivači imaju mogućnost da raspodele “privremeni” dobit u toku tekuće godine, za koju još uvek nije izrađen finansijski izveštaj. Dividendu koja se isplaćuje u ovim okolnostima nazivamo međudividenda. Ovo su glavni dozvoljeni modaliteti isplate ili davanja imovine vlasniku od strane firme, više informacija može Vam dati Vaša knjigovodstvena agencija.

Organi društva

Upravljanje društvom može biti organizovano kao jednodomno ili dvodomno, što se određuje osnivačkim aktom

U slučaju jednodomnog upravljanja, organi društva su:

• skupština
• jedan ili više direktora

U slučaju dvodomnog upravljanja, organi društva su:

• skupština
• nadzorni odbor
• jedan ili više direktora

Sastav skupštine

Skupštinu čine svi članovi društva, a u jednočlanom društvu funkciju skupštine vrši jedini član društva.

Ortačno društvo

Ortačko društvo je društvo dva ili više ortaka, fizičkih i/ili pravnih lica, koji su neograničeno solidarno odgovorni svojom celokupnom imovinom za obaveze društva.

Pre početka osnivanja, sastavlja se osnivački akt između ortaka.

Da bi se ortačko društvo osnovalo u Agenciji za privredne registre mora se popuniti Jedinstvena Registraciona prijava osnivanja pravnih i drugih subjekata registracije u jedinstveni registar poreskih obveznika.

UGOVOR ORTAKA DRUŠTVA

Ugovorom ortaka društva ortaci mogu urediti njihove međusobne odnose u vezi sa društvom.

Ugovor ortaka društva zaključuju svi ortaci u pisanoj formi.

ULOG

Ortak može u društvo da uloži novac, stvari, prava, rad ili usluge.

Ortak ne može smanjiti svoj ulog bez saglasnosti svih ostalih ortaka.

Ortaci stiču udele u društvu srazmerne svojim ulozima, ako ugovorom o osnivanju nije drugačije uređeno.

ODLUČIVANJE

• Ortaci odluke donose jednoglasno, ako ugovorom o osnivanju nije drugačije određeno.
• Ako je ugovorom o osnivanju određeno da se određene ili sve odluke donose većinom glasova, svaki ortak ima jedan glas, ako ugovorom o osnivanju nije drugačije određeno.
• Za donošenje odluke o pitanjima izvan redovne delatnosti, kao i odluke o prijemu novog ortaka, neophodna je saglasnost svih ortaka

RASPODELA DOBITI

Dobit društva raspodeljuje se između ortaka na jednake delove, ako ugovorom o osnivanju nije drugačije određeno.

Komanditno društvo

Komanditno društvo je privredno društvo koje ima najmanje dva člana, od kojih najmanje jedan odgovara neograničeno solidarno za obaveze društva (komplementar), a najmanje jedan odgovara ograničeno do visine svog neuplaćenog, odnosno neunetog uloga (komanditor).

PRIMENA ODREDBI O ORTAČKOM DRUŠTVU

• Na komanditno društvo primenjuju se odredbe Zakona o privrednim društvima o ortačkom društvu, ako tim zakonom nije drugačije uređeno.
• Komplementari imaju status ortaka ortačkog društva.
• Ugovor o osnivanju komanditnog društva, pored elemenata propisanih za ugovor o osnivanju ortačkog društva, obavezno sadrži i oznaku koji je član društva komplementar, a koji komanditor.
• Na uloge, udele i prenos udela komplementara shodno se primenjuju odredbe o ulozima, udelima i prenosu udela ortaka, a komanditor može slobodno preneti svoj udeo ili deo udela na drugog komanditora ili na treće lice.

DOBIT I GUBITAK

• Komanditori i komplementari učestvuju u deobi dobiti i pokriću gubitaka društva srazmerno svojim udelima u društvu, ako osnivačkim aktom nije drugačije određeno.

VOĐENJE POSLOVA I ZASTUPANJE

• Komplementari vode poslove društva i zastupaju ga
• Komanditori ne mogu voditi poslove društva niti ga zastupati
• Komanditoru se može dati prokura odlukom svih komplementara

Akcionarsko društvo

Akcionarsko društvo je društvo čiji je osnovni kapital podeljen na akcije koje ima jedan ili više akcionara koji ne odgovaraju za obaveze društva, osim u slučaju zloupotrebe pravila o ograničenoj odgovornosti. Akcionarsko društvo odgovara za svoje obaveze celokupnom imovinom. Akcionari koji osnivaju društvo potpisuju osnivački akt i prvi statut društva. Osnivački akt akcionarskog društva se ne menja.

Ulozi

• Ulozi u akcionarsko društvo mogu biti novčani i nenovčani.
• Upisane akcije koje se u skladu sa osnivačkim aktom uplaćuju u novcu uplaćuju se pre registracije osnivanja društva na privremeni račun otvoren kod poslovne banke u Republici Srbiji.
• Pre registracije društva akcionari koji osnivaju društvo dužni su da uplate, odnosno unesu uloge koji predstavljaju najmanje 25% osnovnog kapitala, pri čemu uplaćeni iznos novčanog dela osnovnog kapitala ne može biti niži od iznosa minimalnog osnovnog kapitala.

Akcije i osnovni kapital

• Akcionarsko društvo može izdavati obične i preferencijalne akcije.
• U okviru svake vrste akcija, akcije koje daju ista prava čine jednu klasu akcija.
• Društvo može izdavati akcije sa ili bez nominalne vrednosti.
• Nominalna vrednost akcije je vrednost koja je kao takva utvrđena odlukom o izdavanju akcija. Sve akcije iste klase imaju istu nominalnu vrednost. Nominalna vrednost jedne akcije ne može biti niža od 100 dinara.
• Ukupna nominalna vrednost izdatih i odobrenih preferencijalnih akcija ne može biti veća od 50% osnovnog kapitala društva.
• Akcije se mogu slobodno prenositi, osim ako je statutom prenos akcija ograničen pravom preče kupovine ostalih akcionara ili prethodnom saglasnošću društva.
• Akcionarsko društvo mora imati minimalni osnovni kapital u visini od 3.000.000 dinara, osim ako je posebnim zakonom predviđen veći iznos.

Pravo na dividendu

• Akcionar ima pravo na deo dobiti (dividendu) koji skupština akcionarskog društva odredi za raspodelu.
• Dividenda se može plaćati u novcu ili u akcijama društva, u skladu sa odlukom o isplati dividende koju donosi skupština akcionara.

Organi društva

• Upravljanje društvom može biti organizovano kao jednodomno ili dvodomno, što se određuje statutom.

Ako ne možete kvalitetno da sami vodite knjige za firmu – angažujte knjigovođu ili knjigovodstvenu agenciju.

Knjigovodstvo je poslovna funkcija odnosno delatnost koja je deo šire oblasti – računovodstva. Pored knjigovodstva, računovodstvo obuhvata i neke druge funkcije – knjigovodstveno planiranje, analizu i reviziju. U praksi, knjigovodstvo i računovodstvo se najčešće poistovećuju, dok se revizija izdvojila kao posebna funkcija.

Zbog nemogućnosti malih preduzeća i preduzetnika da angažuju različite stručnjake za različite oblasti, posao knjigovođe izašao je daleko van okvira knjigovodstva.

Danas se od knjigovođe očekuje da obavlja određene kadrovske poslove – prijava i odjava radnika na socijalno osiguranje, obračun zarada, izrada i predaja različitih obrazaca iz oblasti radnih odnosa. Mnogi klijenti od knjigovođe dobijaju finansijsko i poresko savetovanje. Knjigovođa obračunava razne vrste poreza, izrađuje i predaje poreske prijave, vrši obračun kamata i raznih taksi i naknada. Mnoge agencije bave se osnivanjem tj. registracijom novih firmi.

Evo primera cenovnika jedne knjigovodstvene agencije iz istočne Srbije:

Poslovođenje i prokura

• Preduzetnik može pisanim ovlašćenjem poveriti poslovođenje poslovno sposobnom fizičkom licu (poslovođa). Poslovođenje može biti opšte ili ograničeno na jedno ili više izdvojenih mesta obavljanja delatnosti
• Poslovođa ima svojstvo zakonskog zastupnika i mora biti u radnom odnosu kod preduzetnika
• Poslovođa se registruje u skladu sa zakonom o registraciji
• Preduzetnik izdaje prokuru (poslovno punomoćje) lično i ne može preneti ovlašćenje za izdavanje prokure na drugo lice

Privredno društvo preuzima prava i obaveze u pravnom prometu putem zastupanja.

Zakonski (statutarni) zastupnici društva su lica koja su zakonom kao takva određena za svaki pojedini oblik društva. Zakonski zastupnik može biti fizičko lice ili društvo registrovano u Srbiji. Društvo mora  imati najmanje jednog zakonskog zastupnika koji je fizičko lice. Zakonski zastupnici društva registruju se u skladu sa zakonom o registraciji.

Društvo pored zakonskih zastupnika može imati i ostale zastupnike - lica koja su aktom ili odlukom nadležnog organa društva ovlašćena da zastupaju društvo i kao takva registrovana u skladu sa zakonom o registraciji.

Zastupnik je dužan da postupa u skladu sa ograničenjima svojih ovlašćenja koja su utvrđena aktima društva ili odlukama nadležnih organa društva.

Lica koja kao zaposleni u društvu rade na poslovima čije obavljanje u redovnom poslovanju uključuje i zaključenje ili ispunjenje određenih ugovora ili preduzimanje drugih pravnih radnji, ovlašćena su da kao punomoćnici društva zaključuju i ispunjavaju te ugovore, odnosno preduzimaju te pravne radnje u granicama poslova na kojima rade bez posebnog punomoćja.

Prokura je poslovno punomoćje kojim društvo ovlašćuje jedno ili više fizičkih lica (prokurista) da u njegovo ime i za njegov račun zaključuju pravne poslove i preduzimaju druge pravne radnje. Prokurista se registruje u skladu sa zakonom o registraciji. Ne može se preneti nekom drugom licu, može se opozvati.

Ograničenje prokure – Prokurista ne može bez posebnog ovlašćenja da zaključuje pravne poslove i preduzima pravne radnje u vezi sa sticanjem, otuđenjem ili opterećenjem nepokretnosti i udela i akcija koje društvo poseduje u drugim pravnim licima, preuzima menične obaveze i obaveze jemstva, zaključuje ugovore o zajmu i kreditu i zastupa društvo u sudskim postupcima i pred arbitražom

Udruženje, u smislu Zakona o udruženjima, jeste dobrovoljna i nevladina nedobitna organizacija zasnovana na slobodi udruživanja više fizičkih ili pravnih lica, osnovana radi ostvarivanja i unapređenja određenog zajedničkog ili opšteg cilja i interesa, koji nisu zabranjeni Ustavom ili zakonom. Udruženje mogu osnovati najmanje tri osnivača, s tim što najmanje jedan od osnivača mora imati prebivalište, odnosno sedište na teritoriji Republike Srbije.

Osnivači udruženja mogu biti poslovno sposobna fizička ili pravna lica.

Maloletno lice sa navršenih 14 godina života može biti osnivač udruženja uz izjavu o davanju saglasnosti njegovog zakonskog zastupnika u skladu sa zakonom.

Poslovno udruženje je pravno lice koje osnivaju dva ili više privrednih društava ili preduzetnika, radi postizanja zajedničkih interesa. Ono ne može obavljati delatnost radi sticanja dobiti, već samo radi postizanja zajedničkih interesa svojih članova i ne može promeniti pravnu formu u formu privrednog društva. Poslovno udruženje stiče svojstvo pravnog lica registracijom u skladu sa zakonom o registraciji.

Više o udruženjima možete pogledati na sajtu APR-a.

Obrazac za osnivanje udruženja možete preuzeti  na linku.

O naknadama se možete informisati putem linka.

Strani ulagač u pogledu svog ulaganja uživa jednak položaj i ima ista prava i obaveze kao i domaći ulagač.

Takođe, može da osnuje ogranak ili registruje predstavništvo svoje postojeće firme:

• Ogranak stranog privrednog društva je izdvojeni organizacioni deo stranog privrednog društva na teritoriji Republike Srbije preko koga društvo obavlja delatnost u skladu sa zakonom.
• Predstavništvo stranog privrednog društva je njegov izdvojeni organizacioni deo koji može obavljati prethodne i pripremne radnje u cilju zaključenja pravnih poslova tog društva. Predstavništvo nema svojstvo pravnog lica i može zaključivati samo pravne poslove u vezi svog tekućeg poslovanja.

Stranac (svako lice koje nema državljanstvo Republike Srbije) koji se zapošljava u Republici Srbiji ima jednaka prava i obaveze u pogledu rada, zapošljavanja i samozapošljavanja kao i državljani Srbije. Uslovi za zapošljavanje stranca su posedovanje odobrenja za privremeni boravak (bez obzira na vremensko trajanje boravka) ili stalni boravak i dozvole za rad. Odobrenje za privremeni boravak ili stalni boravak izdaje Ministarstvo unutrašnjih poslova, dok postupak izdavanja, produženja, poništavanja i prestanka važenja dozvole za rad sprovodi Nacionalna služba za zapošljavanje.

Ako je zaposleno lice rezident Srbije a zaposlen je u inostranstvu i tamo placa socijalno i doprinose, porez dobija po rešenju o paušalnom oporezivanju. Na rešenju će pisati da plaća barem PIO, ako navede pri otvaranju da agenciju otvara iz radnog odnosa, a onda treba da dokaže da je osiguran po pitanju penzionog i invalidskog osiguranja u inostranstvu, pa se primenjuju odredbe Sporazuma između republike Srbije i države u kojoj radi o socijalnom osiguranju.

Dokumentacija koja se prilaže prilikom registracije

Dokumentacija koja se prilaže uz prijavu osnivanja predstavništva stranog privrednog društva:

1. Odluka o obrazovanju predstavništva
2. Izvod iz registra u kome je strano privredno društvo registrovano, sa prevodom overenim od strane stalnog sudskog tumača
3. Dokaz o brojevima računa preko kojih strano privredno društvo posluje
4. Izjava ovlašćenog lica stranog privrednog društva kojom preuzima odgovornost za sve obaveze koje nastanu u vezi
5. Dokaz o uplati naknade

Predstavništvo stranog privrednog društva

Predstavništvo stranog privrednog društva je njegov izdvojeni organizacioni deo, koji može obavljati prethodne i pripremne radnje u cilju zaključenja pravnog posla tog društva.

Predstavništvo nema svojstvo pravnog lica i može zaključivati samo pravne poslove u vezi sa svojim tekućim poslovanjem. Strano privredno društvo odgovara za obaveze prema trećim licima koje nastanu u poslovanju njegovog predstavništva.

Predstavništvo se obrazuje odlukom nadležnog organa stranog privrednog društva, koja obavezno sadrži:

• naziv i sedište registra u kom je osnivač predstavništva registrovan
• naziv, pravnu formu i sedište osnivača predstavništva
• matični/registarski broj osnivača predstavništva
• lično ime, odnosno poslovno ime zastupnika osnivača predstavništva
• adresu predstavništva
• lično ime, odnosno poslovno ime zastupnika predstavništva
• predstavništvo se obavezno registruje u skladu sa zakonom o registraciji.

Propisana dokumentacija i naknada za registraciju:

• Jedinstvena registraciona prijava osnivanja pravnih lica i drugih subjekata i upisa u jedinstveni registar poreskih obveznika
• Odluku nadležnog organa stranog privrednog društva o obrazovanju predstavništva
• Izvod iz registra u kome je registrovano strano privredno društvo, sa prevodom overenim od strane ovlašćenog sudskog tumača
• Dokaz o brojevima računa preko kojih strano privredno društvo posluje
• Izjava ovlašćenog lica stranog privrednog društva o preuzimanju odgovornosti društva za sve obaveze koje nastanu u vezi sa poslovanjem predstavništva overena od nadležnog organa overe, sa prevodom na srpski jezik overenim od strane ovlašćenog sudskog tumača
• Dokaz o uplati naknade za registraciju osnivanja

• Ogranak privrednog društva je izdvojeni organizacioni deo privrednog društva preko koga društvo obavlja delatnost u skladu sa zakonom
• Ogranak stranog privrednog društva je njegov izdvojeni organizacioni deo preko koga to društvo obavlja delatnost u Republici Srbiji u skladu sa zakonom
• Ogranak nema svojstvo pravnog lica i u pravnom prometu istupa u ime i za račun privrednog društva
• Privredno društvo neograničeno odgovara za obaveze prema trećim licima koje nastanu u poslovanju njegovog ogranka
• Ogranak se obrazuje odlukom koju donosi skupština, odnosno ortaci ili komplementari, ako osnivačkim aktom, odnosno statutom nije drugačije određeno
• Ogranak može biti registrovan u skladu sa zakonom o registraciji, a obavezno se registruju ogranak domaćeg privrednog društva ako ima zastupnika različitog od zastupnika društva ili je to propisano posebnim zakonom kao uslov za obavljanje delatnosti i ogranak stranog privrednog društva
• Propisana dokumentacija se nalazi na ovom linku.

Naknade za registraciju možete pogledati ovde.

Ogranak stranog pravnog lica u Srbiji koji posluje i ostvaruje prihode od pružanja usluga u Srbiji, može da matičnom pravnom licu prebacuje sredstva uz ispunjenje zakonskih propisa.

Zadruga je pravno lice, koja predstavlja poseban oblik organizovanja fizičkih lica (u daljem tekstu: zadrugar) koja poslovanjem na zadružnim principima ostvaruju svoje ekonomske, socijalne, kulturne i druge interese i koja upravljaju i kontrolišu poslovanje zadruge.

Zadrugu može osnovati najmanje pet poslovno sposobnih fizičkih lica.

Minimalni osnovni kapital zadruge iznosi 100 dinara.

Zadružne vrednosti su: samopomoć, samoodgovornost, demokratičnost, jednakost, pravičnost i solidarnost koje se sprovode u skladu sa zadružnim principima, kojima se, kao smernicama konkretizovanim u zadružnim pravilima, članovi zadruge rukovode u upravljanju i poslovanju zadrugom.

Status zadrugara ne može se steći samo na osnovu uplate uloga ili članarine, odnosno unosa uloga.

Da bi lice steklo status zadrugara u zemljoradničkoj ili poljoprivrednoj zadruzi potrebno je da se bavi poslom koji je određen delatnošću zadruge što se uređuje zadružnim pravilima.

Status zadrugara studentsko-omladinske zadruge može steći lice koje nije mlađe od 15 godina ni starije od 30 godina.

Zadrugar studentsko-omladinske zadruge mlađi od 18 godina, može da obavlja privremene i povremene poslove pod uslovima propisanim odredbama koje uređuju prava, obaveze i odgovornosti iz radnog odnosa, odnosno po osnovu rada.

Zadruga vodi poslovne knjige, sastavlja i podnosi finansijske izveštaje, na način i pod uslovima koji su propisani zakonom kojim se uređuje računovodstvo.

O raspodeli godišnje dobiti, odlučuje skupština zadruge po usvajanju finansijskih izveštaja.

Dobit se raspoređuje sledećim redom:

1. za pokriće gubitaka prenetih iz ranijih godina;
2. za fondove za različite namene, ako su obrazovani;
3. za isplatu neto dobiti ili pripisivanje dobiti ulozima zadrugara, osim u slučaju zadruga koje posluju sa članarinom.

Iznos neraspoređene dobiti prenosi se u narednu poslovnu godinu ili se koristi za unapređenje zadruge.

Zadrugar učestvuje u raspodeli dobiti srazmerno veličini svog uloga u zadruzi i vrednosti izvršenog prometa preko zadruge u skladu sa ustanovljenim principima raspodele dobiti uređenim zadružnim pravilima. Pravo zadrugara na učešće u dobiti postoji samo za vreme trajanja statusa člana zadruge.

Dokumentaciju za osnivanje zadruga možete pronaći ovde.

Naknade za registraciju možete pogledati ovde.